Римэй эзэнтэ г?рэн

	Римэй эзэнтэ г?рэн ; лата: Imperium Romanum
	Эзэнтэ г?рэн
	Уряа; лата: Senatus Populusque Romanum
	; Траян эзэн хаанай ?еын газарай зураг
Ниислэл	Рома, 330 он хойшо — Константинополь
Хэлэн(??д)	латин хэлэн, грек хэлэн
Газар нютаг	4 790 000 км2 (117 он);
Засаглалай хэлбэри	Эзэнтэ Хаанта улас
	Эзэнтэ хаан
- МЭ? 31 — 14	Октавиан Август (т?р??шын хаан)

Римэй эзэнтэ г?рэн (лата: Imperium Romanum) эртын Римэй соёл эргэншэлэй Республикын даарахи ?е шата болоод засаглалай автократи хэлбэриие абажа, Европо, Газарай дундада тэнгисэй эргэн тойрондо асар томо нютаг дэбисхэр эзэлжэ бай?анаараа онсолиг юм.^[1] Энэ нэрэ томьёогоор анханай эзэн хаан Октавиан Августай ?е болон тэрэнэй дараахи хугасааные элирхылдэг.

Энэ ?мэнэ бай?ан Римэй Республика хэд хэдэн удаагай эргэнэй дайнаар ?уларжа, доройтобо. Республикын хожуу ?еын тэмсэлэй ?еээр олон зуун сенаторнууд алуул?ан г?, али ?хэхэд Римэй сенат эхинэй ?едэ Анхадугаар триумвиратай дэмжэгшэдээр н?хэгдэжэ бай?ан бол хожом Хоёрдугаар триумвиратай дэмжэгшэдээр н?хэгдэжэ байба. Республика?аа эзэнтэ г?рэн р?? шэлжэ?эн шэлжэлтые хэд хэдэн ?йлэ ябадалаар тэмдэглэхэ ?анал байдаг. Энэниин дотор Юлий Цезарь МЭ? 44 ондо Римэй диктатороор на?ан туршадаа томилогдо?он ябадал, Актиумын тулалдаан (МЭ? 31 оной 9 д?гээр ?арын 2), Римэй сенат Октавианда х?ндэтэ Август (МЭ? 27 оной 1 д?гээр ?арын 4) сула ?гэ?эн ябадалаар тэмдэглэхэ ?анал гаража байба. Октавиан/Август Римэй Республикые абар?анаа албан ё?оор тунхаглажа, эрхэ мэдэлээ Республикын хэлбэриин доро болгоомжотой нуун далдалжа байба. Тухайлбал консулнууд ?унгагда?ан бай?ан, плебейш??дэй трибунанууд хуули тогтоомжо ?анал болгожо бай?ан, сенаторнууд Римэй курияда мэтгэлсэсээр байба. Гэбэш б?хы з?йлэдэ н?л??лжэ, эсэсэй шиидбэриие хинадаг бай?ан х?ниинь Октавиан болон тэрэнэй дараа гаража ерэ?эн б?хы эзэн хаан байгаа. Тэрэ шаардалга гарабал Римэй легионууд тэрэниие дэмжэжэ байба.

Лата хэлэнэй Imperium Romanum (Римэй эзэнтэ г?рэн) гэхэ нэрэ томьёонь магадг?й хамагай ?айн танигда?ан латин ?гэ юм. Энэ нэр томьёоной imperium гэхэ ?гэнь Римэй сэрэгэй захирагша — императорта дагаар оро?он х?нэй амидаралай х?рээг элидхэдэг юм (жэшээлбэл х?м??н б?хы зарим улас орон — газар нютаг). Римэй тэлэлтэ б?гэдэ найрамдаха уласай ?едэ эхил?эн болобошье эзэн хаан Траянай ?едэ оргилдоо х?рэбэ. Нютаг дэбисхэрэй тэлэлтын энэ оргил ?едэ Римэй эзэнтэ г?рэн 6,5 сая оршом км2^[2] хуурай газарые хамаржа байлаа. Эзэнтэ г?рэн ?ргэн уудам нютаг дэбисхэрые удаан хугасаанда харьяалжа бай?ан ушар?аа дэлхэйн улас оронуудай хэлэн, шажан, уран барилга, г?н ухаан, хуули, засаглалда н?л??л?эн н?л??лэл м?н??е х?рэтэр хадгалагда?анаар ерэ?эн.

МЭ III зуунай ???лээр Диоклетиан ?ргэн уудам нютаг дэбисхэрые ударидалга доороо нэгэдхэн барижа байхын тулада эрхэ мэдэлые хамтаран т?рэ баригша эзэн хаадай дунда хубааха практика тогтообо. Дараашын хэдэн арбан жэлэй турша эзэнтэ г?рэн гол т?лэб з??н/баруун тэнхэлгын дагуу хубаагдаха боло?он. 395 ондо I Феодосий на?а бара?анай дараа эзэнтэ г?рэн ???лын удаа хубаагдаба.^[3]

476 ондо Ромул Август Одоакриин шахалтаар хаан шэрээн?ээ буу?анаар Баруун Римэй эзэнтэ г?рэн задаран унаба.^[4] З??н Римэй г?, али Византиин эзэнтэ г?рэн 1453 ондо XI Константин Палеолог на?а баража, Константинополь хотые II Мехмедэй ударида?ан Османай туркууд эзэлхэ х?рэтэр оршон тогтонобо.^[5]

З??лтэ

↑ "Roman Empire, " Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2008
↑ Parker, Philip, ?The Empire Stops Here?. p.2.
↑ Chester G. Starr, A History of the Ancient World, Second Edition. Oxford University Press, 1974. pp. 670—678.
↑ Isaac Asimov. Asimov’s Chronology of the World. Harper Collins, 1989. p. 110.
↑ Asimov, p. 198.

Холбоо?он

Adena, L. The 'Jesus Cult' and the Roman State in the Third Century Архивировал?ан 4 нэгэ ?ара 2015 оной., Clio History Journal, 2008.
Roman battlefield unearthed deep inside Germany
BBC Romans for Children
Classics Unveiled Архивировал?ан 5 гурба ?ара 2012 оной.
Complete map of the Roman Empire in year 100 Архивировал?ан 19 таба ?ара 2010 оной.
Detailed history of the Roman Empire
Historical Atlas (Swedish)
Roman Numismatic Gallery
The Celts and Romans
The Roman Empire
The Roman Empire in the First Century from PBS
The Roman Empire System
Timeline of the Roman Empire and its split Архивировал?ан 12 арбан нэгэ ?ара 2018 оной. on WikiTimeScale.
UNRV Roman History
Worlds of Late Antiquity website: Архивировал?ан 6 зургаа ?ара 2005 оной. links, bibliographies: Augustine, Boethius, Cassiodorus etc.

[1] "Roman Empire, " Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2008

[2] Parker, Philip, ?The Empire Stops Here?. p.2.

[3] Chester G. Starr, A History of the Ancient World, Second Edition. Oxford University Press, 1974. pp. 670—678.

[4] Isaac Asimov. Asimov’s Chronology of the World. Harper Collins, 1989. p. 110.

[5] Asimov, p. 198.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

眼球内容物包括什么	人老珠黄是什么动物	果五行属什么	痤疮是什么引起的	什么人不适合做纹绣师
海鲜中毒有什么反应	糖尿病人可以吃什么水果	什么的摇篮	风寒感冒吃什么食物	尿潴留是什么症状
耳返是什么	甘露醇治什么病	试管婴儿是什么意思	符号是什么意思	球蛋白低是什么原因
左侧小腹疼是什么原因	四叶草的寓意是什么	天生丽质难自弃是什么意思	慢性胆囊炎是什么原因引起的	m是什么意思

仪态万方是什么意思hcv9jop0ns7r.cn	保家仙是什么意思hcv9jop6ns5r.cn	什么不生四字成语hcv7jop7ns4r.cn	尿味大是什么原因hcv9jop8ns3r.cn	什么品牌的空气炸锅好hcv8jop0ns1r.cn
2.7是什么星座hcv7jop5ns3r.cn	拉肚子适合吃什么食物hcv9jop7ns3r.cn	银手镯对身体有什么好处hcv8jop1ns4r.cn	发烧能吃什么luyiluode.com	生长因子是什么hcv8jop3ns1r.cn
老年人贫血吃什么补血最快最有效hanqikai.com	红细胞是什么hcv8jop3ns3r.cn	拔罐挂什么科0297y7.com	下面流出发黄的液体是什么原因hcv7jop5ns4r.cn	电气石是什么东西hcv7jop9ns4r.cn
女性解脲支原体阳性吃什么药hcv9jop5ns6r.cn	卡西欧手表什么档次hcv8jop8ns0r.cn	月经期间吃什么好hcv8jop4ns3r.cn	提手旁加茶念什么hcv8jop5ns2r.cn	rimowa是什么品牌adwl56.com